2. Wat is jouw rol?
Je bent als taalvrijwilliger een coach van de deelnemer. Iemand leert veel meer als je de ander stimuleert om zelf dingen uit te zoeken. Jij bent er om je deelnemer te stimuleren zijn Nederlands te gebruiken. Jij bent iemand die de deelnemer begeleidt en ondersteunt in dit leerproces. De leerwens van de deelnemer is leidend. Hoe iemand in het leerproces staat hangt ook samen met de persoonlijke omstandigheden denk dan bijvoorbeeld aan de thuissituatie van de deelnemer.
Waar ben je voor als taalvrijwilliger? Waar ben je niet voor? Wat hoort wel en niet bij jouw rol? Welke houding je aanneemt en waar jij je grenzen trekt, hangt in grote mate af van de rol die je inneemt ten opzichte van je deelnemer(s) en hoe je zelf in het leven staat. Taalcoaching levert het meest op als je met een open, nieuwsgierige en creatieve houding het traject begint.
In Huis voor Taal is iedere volwassene binnen jouw gemeente welkom. Voor het gemak maken we een indeling in twee groepen namelijk NT1 en NT2. NT1 wil zeggen dat Nederlands je voorkeurstaal is, Dit wordt ook wel de moedertaal genoemd. Deze groep deelnemers heeft meestal een leerwens op het gebied van lezen en schrijven. NT2 geeft aan dat Nederlands je tweede taal is. Meestal gaat het dan om iemand met een migratieachtergrond. Hierbij kan je denken aan arbeidsmigranten, vluchtelingen, huwelijksmigranten en anderstaligen die al wat langer in Nederland wonen maar nog niet over veel basiskennis van het Nederlands beschikken. Zij willen graag beter Nederlands leren spreken en begrijpen. Het gaat daarbij veelal om maatwerk, omdat de achtergrond van de deelnemers zeer verschillend is, zoals hun omstandigheden, het taalniveau, de cultuur, de geschooldheid in het land van herkomst en het leervermogen.
De rol die je als taalvrijwilliger inneemt hangt samen met de taken die je als vrijwilliger binnen Huis voor Taal hebt. De belangrijkste taken van een taalvrijwilliger zijn die van begeleider van een deelnemer. Dit kan persoonlijke begeleiding zijn ( 1 op 1) of in een groepje.
We kunnen hierbij de volgende rollen onderscheiden:
- aanspreekpunt: je hoort aan en beweegt mee, je bent een klankbord voor de deelnemer.
- gesprekspartner: je probeert de ander een beeld te geven van een situatie om het in perspectief te zetten. Zorg wel dat jullie gelijkwaardige posities innemen.
- motivator: je probeert de ander te stimuleren zijn best te doen. Je neemt niet over maar reikt advies aan over hoe het beter kan.
- begeleider; je werkt met de ander aan de basisvaardigheden; hierin geef je suggesties, legt uit en geeft informatie. Je assisteert de ander in zijn/haar leerproces.
Afhankelijk van het leerdoel van jouw deelnemer kan je een duidelijke focus hebben op een van deze rollen of mix je deze rollen. Heb vertrouwen in jezelf. Jou past zeker een van die rollen !
Je voelt je misschien onzeker en nog onhandig in je rol als taalvrijwilliger. Dat is heel begrijpelijk en dat mag je ook laten zien. Jouw eigen houding en denkwijze is van belang bij de contactmomenten tussen jou en de deelnemer. Hou in gedachten dat jij een coach bent. Jij hoeft niet alles te weten. Deel je onzekerheden en kwetsbaarheden. Zo creëer je gelijkheid en vertrouwen. Laat zien wat je kan en leef je in de situatie van de ander. Probeer veiligheid te scheppen en geef ruimte aan de ander om fouten te maken, te onderzoeken en ervaringen op te doen. Toon oprechte interesse in de ander en stel veel open vragen. Weet dat je door deze houding iets betekent voor de ander. Met jouw eigen ervaringen kan je de ander helpen. Wat je niet weet dat kan je samen opzoeken. Hierdoor laat je zien dat je samen kan werken aan het leerproces. Geniet van deze nieuwe leermomenten en maak er iets leuks van.